سزارين
سزارین یکی از روشهای رایج زایمان است که در اتاق عمل انجام شده و شامل ایجاد یک برش بر روی شکم برای خارج کردن نوزاد از رحم میشود.دراین روش نوزاد به جای عبور از مجرای زایمان ( زایمان طبیعی ) ،از طریق برش ایجاد شده بر روی شکم از رحم خارج میشود. اکثریت موارد زایمان سزارین به دلیل جلوگیری از بروز بیماری و گاها به دلیل آنکه زایمان طبیعی تهدیدی برای سلامتی مادر و نوزاد است ، انجام میگردد. با توجه به درخواستهای زیاد مادران برای انجام این نوع زایمان ،متخصص زنان و زایمان شرایط و وضعیت مادر را مورد ارزیابی قرار میدهد و سپس تصمیمات لازمه را در این باره اتخاذ میکند.
علل انجام سزارین:• عدم تناسب سر با لگن مادرسفالوپلویک
• سابقه داشتن زایمان سزارین
• بارداری چند قلوئی
• جفت سرراهی
• قرارگیری نوزاد در رحم بصورت عرضی
• قرارگیری نوزاد بصورت بریچ
• مبتلا بودن مادر به بیماریهای جنسی
• مشکلات بند ناف
• پارگی رحم
• جنینی که مدفوع دفع کرده باشد
• بیماریهای قلبی یا فشار خون مادر
• تغییر در ریتم ضربان نوزاد
• پارگی کیسه آب
• وزن نوزاد بیشتر از 4.5 کیلوگرم
دوران پس از زايمان يكي از مراحل بسيار مهم در زندگي مادر مي‌باشد. مراقبت صحيح در طي اين 6 الي 8 هفته در سلامت مادر، رشد و تكامل نوزاد تاثيرگذار است.
همچنين نوزاد در طي اين مرحله تغييرات رشد و تكامل چشم‌گيري دارد كه سلامت مادر و بهبودي پس از سزارين در اين زمينه نقش بسزايي دارد.
آموزشهای حین بستری:
• هر دو یا سه ساعت یکبار به کمک پرستار یا همراه راه بروید
• خونریزی غیر طبیعی و بیشتر از پریود و یا دفع لخته راحتما به پرستار خود اطلاع دهید
• پانسمان خود راتمیز نگه دارید و درصورت خیس شدن و وجود ترشحات به پرستار خود اطلاع دهید
• بهداشت فردی را رعایت نمایید و حتما قبل از شیردهی دستهای خود را بشوئید
• از نشستنن زیاد بپرهیزید و تا 24 ساعت پس از عمل صاف بخوابیدتا از عوارض بی حسی در امان باشید
• قبل از پایین آمدن از تخت، 10 دقیقه کنار تخت بنشینید و پاهای خود را آویزان کنید
• تخلیه مرتب مثانه ( حداقل هر 4 ساعت ) انجام دهید
• تا 24 ساعت پس از سزارين ممكن است خونريزي در حد قابل توجه وجود داشته باشد ولي به تدريج از حجم خون كاسته مي‌شود.
• همچنين ترشحات واژن نيز ممكن است تا يك ماه ديده شود.
• درد موضع عمل و درد ناشي از انقباض رحم در طول شيردهي ممكن است احساس شود.
• اين درد به علت بازگشت رحم به حالت قبل از حاملگي است و قابل تسكين با مسكن تجويز شده توسط پزشك معالج شماست.
آموزشهای حین ترخیص:
• تغذيه مادر پس از سزارين:
توصيه مي‌شود تا سه روز پس از سزارين از خوردن غذاهاي نفاخ مثل ميوه خام، آبميوه خام، آبميوه‌هاي كارخانه‌اي چون سانديس و ... حبوبات بپرهيزيد.
از غذاهاي چون كباب، جوجه كباب، گوشت يا مرغ آب‌پز و سبزيجات پخته مثل: هويچ، كدو، سيب زميني و آب رقيق كمپوت مناسبترند. در صورت يبوست از روغن زيتون، آلو و انجير خشك خيس كرده استفاده شود.
سعي كنيد آب به ميزان كافي مصرف نماييد چرا كه به رفع يبوست كمك مي‌كند و از طرفي به علت شيردهي و خونريزي به جايگزيني حجم مايعات نياز داريد.
• نحوه دفع ادرار:
به علت جلوگيري از فشار به محل بخيه از توالت فرنگي استفاده شود.
• فعاليت پس از سزارين:
سعي كنيد مرتب راه برويد چرا كه راه رفتن از نفخ شما و يبوست جلوگيري مي‌كند.
سعي كنيد در ساعاتي كه نوزاد خواب است شما استراحت نماييد و از ديد و بازديد بستگان بپرهيزيد. حداقل 3 ماه در منزل كار سنگين انجام ندهيد.
• زمان شروع ورزش:
معمولاً مادر مي‌تواند از روز چهلم به پياده‌روي بپردازد و پس از اخذ اجازه مي‌تواند به ورزشهاي پس از زايمان بپردازد.
• شيردهي:
مرتب از هر دو سينه شير بدهيد.
در صورت حالت غيره عادي در سينه مثل سفتي سينه، درد، قرمزي و تب به پزشك معالج خود اطلاع دهيد و به بيمارستان مراجعه نماييد.
همچنين شستشوي نوك سينه با آب ولرم قبل و پس از هر بار شيردهي به منظور پيشگيري از آلودگي لازم است.
جراحي سزارين يك عمل بزرگ است.
• بعد از سزارين انتظار بروز اين رويدادها را داشته باشيد:
1- درد كه معمولا در روز اول پس از جراحي شديدتر است و بعد از آن بايد فروكش كند.
2- ترشح از دستگاه تناسلي كه طبيعي است.
3- هر روز مقدار فراواني بين 8 تا 10 ليوان آب بنوشيد.
4- از بلند كردن اشياي سنگين و بالا رفتنه از پله‌ها خودداري نماييد.
مادران محترم بايد توجه داشته باشند كه در 6 هفته اول زايمان اصلاً به فكر كاهش وزن نباشند. زيرا محدود كردن آنچه شما در هفته اول زايمان مي‌خوريد باعث كاهش توليد شير مي‌شود.
مصرف مواد غذايي كه پر از فيبر هستند مانند ميوه‌ها و سبزيها قسمت اصلي اين دوران محسوب مي‌شوند.
• هرگز خيلي زود به فكر بارداري مجدد نباشيد:
شما بايد ذخاير مواد مغذي بدن خود را تقويت كنيد تا آغاز پرفروغي براي جنين شما باشد.
بارداري و شيردهي فشار زيادي بر بدن شما وارد مي‌سازد.
بارداري‌هاي پي در پي ذخاير موادمغذي شما نظير كلسيم و آهن وسطح انرژي فشار اضافي وارد خواهد كرد به خصوص اگر شيرده نيز باشد.
جهت كاهش وزن خود در بارداري اول محدوديت شديد كالري براي خود ايجاد نكنيد چون اين رژيم از تامين موادمغذي مهم در دوره بارداري مانند كلسيم و آهن ناتوان مي‌باشد.
• نكات جهت جلوگيري از ابتلا به عفونت بعد از ترخيص:
* روز دوم بعد از عمل به علت انجام پانسمان با چسب شفاف و ضد آب مي‌توانيد يك روز در ميان دوش ايستاده بگيريم و روز 8 تا 10 بعد از عمل در صورت لزوم براي برداشتن بخيه‌ها، جهت كشيدن بخيه‌ها به درمانگاه مراجعه كنيد.
* شستن دستها مهمترين اصل در رعايت بهداشت فردي و جلوگيري از ابتلا به عفونت مي‌باشد.
* در صورت بروز علايم قرمزي و تورم و درد و يا داشتن ترشح و خونريزي از ناحيه عمل به جهت رويت ناحيه عمل توسط پزشك حتما به بيمارستان مراجعه نماييد.
* دوره آنتي بيوتيك را به طور كامل مصرف نماييد حتي در صورت مشاهده علايم بهبودي دارو را تا انتها ادامه دهيد.
* در صورت ابتلا به سرماخوردگي يا آنفولانزا حتما از دستمال كاغذي در موقع عطسه و سرفه استفاده نماييد و از دست زدن به دستگيره‌ها و روبوسي با نزديكان و دست دادن با اطرافيان تا بهبودي كامل خودداري كنيد.
* در صورت آلودگي دستها ( بخصوص در صورت ابتلا به بيماري گوارشي) بعد از دستشويي دستهاي خود را حتماً با آب و صابون بشوييد.
• علائم هشدار:
• در صورت وجود هر نوع خونریزی بیشتر از حد پریود و یا دفع لخته با بیمارستان تماس گرفته و یا به بیمارستان مراجعه نمایید
• در صورت وجود تب با بیمارستان تماس بگیرید
• در صورت وجود ترشحات یا خارش و قرمزی در محل عمل به بیمارستان مراجعه